Inspiratie uit Apeldoorn: wat groen en cultuur doen voor de collectieve gemoedstoestand

Nog even terug naar Apeldoorn, waar ik afgelopen week op vakantie was. Een paar observaties en gedachten die ik meenam in steekwoorden.

Vriendelijk

Bijzonder hoe een volksaard kan verschillen op 1 uur en 23 minuten rijden. De rust en vriendelijkheid waarmee Apeldoorners je tegemoet treden is hartverwarmend. Echt óveral. De suppoost in Paleis 't Loo die maar blíjft vertellen. De mensen in de winkels die echt oog voor je hebben. Nee, niet van het type 'de klant is koning' dat je in Leiden vaak in het beste geval tegenkomt. Maar van het type 'de klant is een mens, net als ik'. De behulpzame medewerkster van de VVV die oprecht zenuwachtig wordt als ze niet weet wat ik bedoel met de 'Lanenroute' (die inderdaad niet bleek te bestaan). De mensen van de cafés en restaurants die een opgeheven hand voor een bestelling niet zien als een hinderlijke onderbreking van andere Belangrijke Werkzaamheden...

Groen in de stad

Een deel van die relaxte volksaard heeft zonder twijfel te maken met de ruime, groene opzet van de gemeente. Prachtige parken in de bebouwde kom, en daar direct omheen (Park Berg en Bos, de tuinen van 't Loo). Je kunt altijd ontsnappen in het groen. Leiden heeft al weinig groen, is zo'n beetje de dichtst bebouwde stad van het land. En áls er al groen is, dan gaan we daar slordig mee om. Elke gelegenheid om groen te versterken, moeten we zo snel mogelijk aangrijpen. Zoals de groene singelrand. Het heeft een direct effect op de collectieve gemoedstoestand van onze stad.

Cultuur

Een Cultuurkwartier! Apeldoorn heeft 'm gewoon. Gebroederlijk naast elkaar: CODA (museum, archief, bibliotheek), Markant, een centrum voor kunsteducatie, bioscoop Tivoli dat uitgebreid gaat worden, podium Gigant, en een verzamelgebouw voor creatieve bedrijven in een oude nettenfabriek. Met tegenover een bluescafé, een mooi opgeknapt Leienplein.... De trots van de gemeente, van de bevolking, en terecht. Het sterkt me in de overtuiging dat het Cultuurkwartier in Leiden de trots van de stad gaat worden, maar alléén als we een echt gaaf Cultuurpark weten te realiseren rondom Molen De Valk. Het zou best eens kunnen dat ook dat culturele aspect die open, relaxte gemoedstoestand van de Apeldoorners bevordert.

Relaxtheid als trekpleister

In Leiden vergissen we ons. We denken te veel dat onze prachtige oude historische binnenstad de populariteit van de stad bepaalt. Dat is niet helemaal het geval, denk ik. Misschien wel als je mensen voor een eerste bezoek wilt trekken. Maar als je mensen tot fan van je stad wil maken, die regelmatig terugkomen, er willen gaan studeren of werken, dan gaat het er niet meer om of de stad mooi is. Dan gaat het erom of een stad goed voelt. De relaxtheid van een stad, en daarmee de vriendelijkheid van de bevolking, is daarin een doorslaggevend element. Cultuur, ruimte en groen helpen daarbij, daar ben ik inmiddels van overtuigd.

Op lauweren rusten?

Het (winkel)centrum van Apeldoorn is niet bijzonder fraai, zeker niet zo mooi als dat van Leiden. En veel meer is er niet van te maken. Zou dat misschien de reden zijn waarom de energie van Apeldoorn in bijvoorbeeld zo'n Cultuurkwartier gaat zitten? Of in het ontwikkelen en onderhouden van fraaie parken? Omdat ze wel móeten? Hebben we in Leiden te lang gerust op de lauweren van onze fraaie binnenstad? Ontbrak de noodzaak tot vernieuwing? Worden we dáárdoor door diverse gemeenten ingehaald? Ik heb niet zo veel zin om lang over die vragen na te denken, maar des te meer zin om aan verbetering en vernieuwing te gaan doén!

P.S. Een tip als je Apeldoorn bezoekt: café Central Park. Alleen al daarom zou ik Apeldoorn graag nog een keer bezoeken. Zo'n kinderkeuken (zie foto) bewijst maar weer: de Apeldoorners hebben het begrepen.