vrijdag 19 februari 2010

Stationsgebied: het fundament is er, nu het huis nog

Het plan van architectenbureau Maxwan is een goed fundament voor de herontwikkeling van het gebied rondom Leiden Centraal, vind ik. Ook goed dat het lelijke Gat van Van der Putte tegenover het station is aangekocht, zodat de gemeente de handen vrij heeft om er wat van te maken. Nu wat mij betreft zo snel mogelijk de volgende stappen: met elkaar nadenken over welk huis we op dat fundament willen gaan bouwen. En hoe we dat huis gaan inrichten.

Slimme oplossingen
Het ontwerp biedt slimme oplossingen voor de vervoersstromen rond het station, met name de bussen, fietsen en Rijngouwelijn. In het plan worden de nieuwe routes zo veel mogelijk gebundeld, zodat er zo veel mogelijk vrije ruimte over blijft voor andere functies. Althans, dat begreep ik uit de presentatie van begin deze week door architect Rients Dijkstra. Ook goed vind ik de keuze voor een dichte bebouwing in de blokken links en rechts van de Stationsweg, enigszins de hoogte in, maar met een lagere 'plint' zodat die hoogbouw minder opvalt.

Méér dan een transitogebied
De volgende vraag is nu wat je met dit gebied wilt bereiken voor de stad anders dan het oplossen van enkele praktische problemen. Hoe het méér kan zijn dan een transitogebied, hoe je ziel en karakter aan dit gebied geeft. 'Gezellig wonen, winkelen en werken' is geen concept. We willen dat het (A) iets toevoegt aan de stad, dat we echt een herkenbare en aantrekkelijke buurt krijgen ten opzichte van de binnenstad. En (B.) dat dat gebied de concurrentiepositie van Leiden vergroot. Dat over 15 jaar dit gesprek ontstaat: 'Ga je dit weekeind naar Leiden toe? Dan moet je zéker naar het stationsgebied daar, dát is zo fantastisch.' Een mooie entree ook naar Quartier Leyden.

Stationsgebied dat inhaalslag faciliteert
En C. dat het gebied helpt om datgene te versterken waar Leiden goed in is: kennis en cultuur. Leiden als stad van ontdekkingen. En D. dat het de inhaalslag faciliteert die we moeten maken van de armste, laagstopgeleide stad van Nederland naar de hoogstopgeleide, meest creatieve, meest jonge en meest kapitaalkrachtige stad van het land die we nu bijna zijn. Oftewel: dat dit gebied eraan bijdraagt dat we deze bevolking binnen de stad houden voor werk, winkelen en cultuur - de groep van tienduizenden die nu elke ochtend naar Leiden CS gaat om in de trein richting omliggende steden te stappen. Om nog maar te zwijgen over het binnenhalen van de 'kosmopolitische kwaliteitszoeker' uit binnen- en buitenland die we zo graag naar onze mooie stad willen trekken. Daarvoor is méér dan een oude binnenstad nodig. Daarvoor is een creatieve stad nodig.

Een buurt in een stad
Leiden mist bijzondere buurten, we hebben er eigenlijk maar één, die oude binnenstad. En dat is te weinig om aantrekkelijk te zijn in het concurrentieveld van de Randstad. Ik was dit weekeinde in Antwerpen. Daar heb je de oude binnenstad, de Diamantbuurt, het havengebied in het noorden en 't Zuid in -inderdaad- het zuiden. Het havengebied is nu in ontwikkeling, 't Zuid heeft zich echt ontwikkeld van niets tot dé hippe buurt van de stad, en heeft nu een onweerstaanbare vibe (volgende keer zoek ik een hotel daar). Het begint met één of twee publiekstrekkers (museum voor de schone kunsten dat er al zat is aangevuld met een mooi fotomuseum). Vervolgens een clustering van winkels (allemaal leuke woonwinkels) en aansprekende horecagelegenheden, zoals 'l Entrepot du Congo. Zo'n ontwikkeling zie ik in Leiden voor me. Dan voegt het stationsgebied echt wat toe.

Slimme strategie
Men zegt dat hippe buurten vaak vanzelf ontstaan, maar daar geloof ik niet zo in. In Antwerpen zie je dat er achter 't Zuid een hele slimme strategie ligt. De juiste investeerders zoeken, de juiste architecten aantrekken, de juiste publieke functies toevoegen: dat ligt allemaal in de macht van de gemeente. Zélfs in de macht van een gemeente met weinig geld.

Werkatelier
Het projectteam Quartier Leyden van Stadslab Leiden organiseert op korte termijn een werkatelier met stakeholders in het gebied, aangevuld met experts uit alle delen van de stad (detailhandel, cultuur, wetenschap, communicatie, life sciences, horeca, architectuur, politiek, ambtenaren) om na te denken over welk huis we willen. Als we in staat zijn om de voor- en achterzijde met elkaar te verbinden, dan is het stationsgebied groot genoeg om het 't Zuid van Leiden te laten worden.

Geen opmerkingen: