woensdag 5 januari 2011

De Theorie van de Gebroken Ruiten

Wat doe je als je stad verloedert? Als de criminaliteit toeneemt? Zet je extra politie in? Bedenk je zwaardere straffen? Nee, dachten de bestuurders van New York onder leiding van burgemeester Rudolph Guilliani. De stad ging steeds meer down the drain en de bestuurders besloten de verbetering met ogenschijnlijk triviale maartregelen in te zetten. Ze knapten oude panden op, repareerden de kapotte ruiten, schilderden nieuwe graffiti binnen een dag over, zorgden ervoor dat de stad goed was opgeruimd.

Klopjacht
De New Yorkse metro hanteerde tegelijkertijd hetzelfde systeem. Berovingen waren aan de orde van de dag. In plaats van een klopjacht op de rovers besloot de New Yorkse metro om het aantal zwartrijders tegen te gaan door extra controle bij de ingang, en door graffiti op metrowagons direct weg te halen.

Het resultaat: de criminaliteit nam in een opzienbarend tempo af, halveerde in acht jaar tijd. Totnogtoe was er geen hard bewijs voor deze theorie, de Theorie van de Gebroken Ruiten (James Q Wilson, George Kelling 1982). Is het echt zo dat als je de omstandigheden verandert (minder zwartrijders, een schone en hele stad), hoe klein ook, je daarmee de voedingsbodem weghaalt voor grotere problemen?

Grafitti
In 2008 hebben Kees Keizer, Siegwart Lindenberg en Linda Steg aanvullende onderzoeken gedaan. Een onderzoek vond plaats in een winkelstraat. De onderzoekers plakten reclame op fietsen van mensen die de winkels in gingen. Er waren geen prullenbakken in de buurt, dus als de mensen terugkwamen en de reclame aantroffen, moesten ze die of meenemen of op straat neergooien. 33% Van de fietseigenaren gooiden het reclamepapier op de grond. Daarna voegden ze in dezelfde straat grafitti toe in de openbare ruimte. Het resultaat: 69% gooide het papier op de grond. En zo deden ze meer onderzoeken die allemaal op hetzelfde uitkwamen.

Pak kleine overtredingen aan
Wat kunnen we met deze theorie voor Leiden? De gemeente Leiden zet in op een schone, hele en veilige binnenstad. Stadslab pakte de smerigste steeg van Leiden aan, en ook verloederde leegstaande etalages en degenerende leegstaande gebouwen. Conclusie: maak het schoon, maak het heel en het wordt vanzelf al een stuk veiliger. En als je aan veiligheid werkt: het begint bij het harder aanpakken van ogenschijnlijk kleine overtredingen.

6 opmerkingen:

Gerard van Hoorn zei

Het is nogmaals duidelijk we zijn een kuddedier. Maar dat kan dus ook tot positieve resultaten leiden.
Het gaat er vooral om dat de koeien met de speciale bel (de leiders van de kudde)vooruit kijken naar de mooie en goede plekken om te grazen in plaats van om te kijken hoeveel koeien er in de kudde meelopen

walter van peijpe zei

In de Architect van juni 2006 stond dit interessante artikel:

http://leidseruimte.files.wordpress.com/2011/01/16-19_podium_teerds_tcm422-426160.pdf

Mooi citaat hieruit: "Schoon heel
en veilig’ zijn meer randvoorwaarden voor een badkamer, dan
voor een stedelijke samenleving."

Ook moest ik hier aan denken:
http://evictionart.blogspot.com/2008/12/blah-blah-blah.html

Kortom; Is schoon, heel en veilig geen ongewenste utopie??????

Jeroen Maters zei

@Walter De aangeharkte stad versus de stad met rafelranden, dat blijft een lastige discussie, want vooral ook een smaakkwestie. Een openluchtmuseum a la Brugge lijkt me niet inspirerend om in te wonen. Maar bv het Leidse stationsgebied met die megalelijke gebouwen en kale plekken is weer een ander uiterste. Volgens het artikel moet je je aan dingen kunnen ergeren in de stad omdat dat nou eenmaal hoort bij een stad die je alle kanten van het leven wil laten zien. Ik zal er aan denken als ik morgen weer langs het Schuttersveld naar werk fiets...

Walter van Peijpe zei

Natuurlijk is de kwaliteit van de gebouwde omgeving en de openbare ruimte belangrijk voor leefbaarheid en aantrekkelijkheid van de stad. Aan het Stationsgebied wordt gelukkig gewerkt! Wel kan je je afvragen of de 'gevel-opschoon-actie van de Stationsweg en Steenstraatwel zo'n hoge prioriteit moet hebben. Zelf zou ik zo'n opschoon-actie eerder op de Breestraat houden. Op de Stationsweg en Steenstraat is de slechte inrichting van de openbare ruimte een veel groter probleem dan een Chinees uithangbord!

Jeroen Maters zei

Daar ben ik het mee eens. Al was het alleen maar omdat we die straten dan nog even de Gaza-strook kunnen blijven noemen. Telkens als ik gasten ophaal op het station en richting stad loopt, is die grap weer een groot succes : )

Jeroen Maters zei

Overigens: Gazastrook vanwege alle shoarmazaken die daar gevestigd zijn.